วนเวียนมาอีกครั้งแล้ว สำหรับเทศกาลถือศีลกินเจ เมื่อถึงเดือน 9 ตามปฏิทินจีนของทุกปี เราจะเห็นธงสีเหลืองปักอยู่ตามที่ขายอาหารเป็นทิวแถว บ่งบอกถึงเทศกาลถือศีลกินเจได้เวียนมาอีกครั้งหนึ่ง ในช่วงขึ้น 1 ค่ำถึงขึ้น 9 ค่ำ จะมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินอาหารจากอาหารปกติเป็นอาหารเจ ซึ่งบางคนกินครบเก้าวัน ขึ้นอยู่กับความสะดวกและความศรัทธา นอกจากกินเจแล้วบางคนยังรักษาศีลร่วมด้วย เราจึงได้ยินคำว่าถือศีลกินเจ ถือเป็นการละบาปจากการกินอาหารที่ไม่มีเนื้อสัตว์ ถ้ามีการรักษาศีลทำสมาธิให้จิตใจสงบร่วมด้วยแล้ว จะทำให้มีความรู้สึกสุขใจ มีชีวิตที่มีความสุขด้วยบุญกุศล

อาหารเจ

อาหารเจเป็นอาหารที่ประกอบด้วยพืชผักล้วนๆ ปราศจากเนื้อสัตว์ทั้งส่วนที่ผสมอยู่ในเครื่องปรุงต่างๆ อีกทั้งงดเว้นพืชผักที่มีกลิ่นรุนแรงซึ่งถือว่าจะกระตุ้นจิตใจอารมณ์ให้หงุดหงิด เร่าร้อนและอวัยวะภายในร่างกายทำงานไม่เป็นปกติ นอกจานนี้ยังงดเว้นอาหารรสจัด ทั้งเผ็ดจัด เค็มจัด หวานจัด และเปรี้ยวจัด เนื่องจากมีการงดเว้นส่วนประกอบที่เป็นเนื้อสัตว์ อาหารเจจึงอุดมไปด้วยพืชผักนานาชนิดซึ่งมีประโยชน์ต่อร่างกาย โดยเป็นแหล่งของวิตามิน แร่ธาตุและใยอาหารอีกทั้งยังให้พลังงานน้อย ไขมันต่ำ ไม่มีคอเลสเตอรอล ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคอ้วน เบาหวาน โรคเกี่ยวกับหลอดเลือดและหัวใจ ท้องผูก ริดสีดวงทวาร รวมทั้งมะเร็งลำไส้ใหญ่ แต่อาหารเจปรุงสำเร็จที่มีขายกันทั่วไปส่วนใหญ่เป็นอาหารที่ทำง่ายๆ มีผักและน้ำมันพืชเป็นหลัก ประกอบอาหารด้วยวิธีการผัด ปรุงรสด้วยเครื่องปรุงที่มีรสเค็ม รสชาติอาหารจะออกมาในรูปเค็มๆ มันๆ ซึ่งจะทำให้ได้พลังงานจากไขมันสูง แต่มักจะขาดสารอาหารประเภทโปรตีน ซึ่งมีน้อยในพืชผัก ไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย

รับประทานอาหารเจให้อร่อยและมีคุณต่อสุขภาพ

ผู้ที่กินเจมีทั้งที่กินเป็นประจำและผู้ที่เริ่มสนใจมากินหรือผู้กินเจมือใหม่ ผู้ที่กินเจมานานมักจะรู้จักวิธีทำอาหารเจหลากหลาย ยิ่งถ้าสนใจจนมีความรู้ในการเลือกใช้อาหารโปรตีนจากพืชทดแทนโปรตีนจากเนื้อสัตว์ และรู้จักเลือกชนิดอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพด้วยแล้ว จะกินอาหารเจได้อย่างอร่อยถูกใจไม่ทำลายสุขภาพ ตรงกันข้ามกลับให้คุณต่อสุขภาพด้วยซ้ำไป สำหรับผู้กินเจมือใหม่หรือผู้ที่ยังสับสนเกี่ยวกับการเลือกกินอาหารเจให้อร่อยและมีประโยชน์ต่อสุขภาพไม่ต้องกังวลหรือท้อใจ เพราะเพียงรู้ข้อห้ามของอาหารเจ รู้จักการกินอาหารให้ครบหมวดหมู่ ปริมาณเหมาะสมกับวัยและรู้จักการใช้โปรตีนจากพืชทดแทนโปรตีนจากเนื้อสัตว์เท่านี้ก็กินเจได้อย่างสบายใจ ยิ่งดีเสียอีก เนื่องจากอาหารเจจัดเป็นอาหารสุขภาพได้ง่าย เพราะมีพืชผักหลากหลาย ไม่มีคอเลสเตอรอลและกรดไขมันอิ่มตัวจากสัตว์ ในการกินอาหารเจควรเลือกเมนูที่มีอาหารที่เป็นแหล่งโปรตีนจากพืชเป็นส่วนประกอบด้วย พืชที่ให้โปรตีนที่มีคุณภาพดีใกล้เคียงกับเนื้อสัตว์ คือ ถั่วเหลืองและผลิตภัณฑ์ ซึ่งให้กรดอะมิโนที่จำเป็นครบทุกชนิด เพียงแต่บางชนิดคือ เมไทโอนีน มีปริมาณน้อยกว่าเนื้อสัตว์เท่านั้น ดังนั้นเพื่อให้พวกเรากินอาหารเจได้อย่างถูกต้อง ถูกใจ ไม่ซ้ำจำเจ และมีประโยชน์ต่อสุขภาพ มีสิ่งที่ควรพิจารณาดังนี้

🔴 1. งดเว้นอาหารที่มีเนื้อสัตว์เป็นส่วนประกอบทุกชนิด รวมทั้งผักต้องห้ามและอาหารรสจัดจ้าน
🔴 2. เลือกวิธีการประกอบอาหารหลากหลาย หมุนเวียนกันไม่ซ้ำจำเจ เช่น ต้ม ผัด ตุ๋น ปิ้ง ย่าง ต้มยำ แกง ยำ พล่า และหลน เป็นต้น ซึ่งจะทำให้อาหารมีหลายรสชาติ ทั้งเค้ม เปรี้ยว หวาน และเผ็ด เพียงแต่ไม่ปรุงให้มีรสจัดจ้าน
🔴 3. เลือกเมนูอาหารที่มีโปรตีนจากพืชเป็นส่วนประกอบในอาหารแต่ละมื้อด้วย พืชผักส่วนใหญ่มีโปรตีนน้อย ในบรรดาพืชผักด้วยกัน พืชตระกูลถั่วในรูปของถั่วเมล็ดแห้ง จัดว่าให้โปรตีนมากที่สุด โดยเฉพาะถั่วเหลือง ซึ่งนอกจากจะให้โปรตีนที่มีคุณภาพใกล้เคียงกับเนื้อสัตว์แล้ว และมีกรดไขมันไม่อิ่มตัว ชนิดกรดไขมันจำเป็นคือไลโนเลอิก ซึ่งร่างกายสร้างไม่ได้แต่จำเป็นต้องนำไปใช้ประโยชน์ ผลิตภัณฑ์อีกชนิดหนึ่งที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากนั้นก็คือ โปรตีนสกัด ที่ทำมาจากธัญพืชนานาชนิด ซึ่งมีไขมันต่ำ ให้โปรตีนที่มีคุณภาพรองลงมาจากธัญพืชเต็มเมล็ด โปรตีนจำเป็นสำหรับร่างกาย เพราะเป็นส่วนประกอบหลักของเซลล์ในร่างกายของเรา โปรตีนให้พลังงาน ประมาณร้อยละ 10-15 ของพลังงานที่เราได้จากการรับประทานอาหาร ร่างกายใช้โปรตีนที่เรารับประทานจากอาหารต่างๆ ในการสร้างเซลล์ของร่างกาย สร้างฮีโมโกลบิน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเม็ดเลือดแดงที่นำพาออกซิเจนไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย นอกจากนี้ยังใช้สร้างกล้ามเนื้อหัวใจ และโปรตีนยังมีส่วนช่วยในด้านภูมิคุ้มกันของร่างกาย เมื่อเรารับประทานอาหารที่มีโปรตีนเข้าสู่ร่างกาย ร่างกายจะย่อยโปรตีนเป็นกรดอะมิโน (Amino Acid) กรดอะมิโนบางอย่าง ร่างกายนำไปสร้างโปรตีนขึ้นใหม่เพื่อบำรุงรักษาส่วนต่างๆ ของร่างกาย เช่น กล้ามเนื้อ กระดูก เลือด และอวัยวะต่างๆ เป็นต้น อาหารได้สะดวกสามารถทำอาหารได้อร่อยน่ารับประทานได้หลากหลาย หลีกหนีความจำเจได้ ถึงแม้จะกินเจก็ยังคงต้องกินอาหารเพื่อรักษาภาวะโภชนาการของร่างกายให้ดีอยู่เสมอ โดยการกินอาหารให้ครบหมวดหมู่ คือ ข้าว-แป้ง ผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ (แทนด้วย ผลิตภัณฑ์ถั่วเมล็ดแห้งต่างๆ งาขาวหรืองาดำ) ใช้น้ำมันพืชเท่าที่จำเป็นและหลีกเลี่ยงน้ำตาล เทศกาลถือศีลกินเจปีนี้ ก็อย่าลืมเลือกรับประทานโปรตีนสกัดจากธัญพืช เป็นอาหารเสริม รองจากอาหารหลักกัน นอกจากได้บุญจากการกินเจแล้ว ยังได้สุขภาพที่แข็งแรงจากการรับประทานโปรตีนอีกด้วย